Odnaleziono miejsce pochówku bł. ks. Stefana Grelewskiego

1505

Na cmentarzu Perlacher Forst w Monachium odnaleziono miejsce pochówku bł. ks. Stefana Grelewskiego, jednego z pięciu radomskich księży-męczenników II wojny światowej zamęczonego w Dachau.

Wraz ze szczątkami bł. ks. Grelewskiego odnaleziono prochy trzech innych polskich księży, które uznano za już zaginione. Są to księża: Narcyz Turchan (franciszkanin), Michał Woźniak (salezjanin) i Ludwik Roch Gietyngier (diecezja częstochowska). Wszyscy czterej byli więźniami niemieckiego obozu koncentracyjnego Dachau.

– O odnalezieniu grobów polskich księży poinformowało 2 maja w Dachau stowarzyszenie „Selige Märtyrer von Dachau” (Błogosławieni męczennicy z Dachau). Według tej informacji nazwiska odnaleziono na liście, na której zostały spisane urny z prochami obozowych więźniów, potwierdził to także administrator cmentarza. Na podstawie akt administracji obozu koncentracyjnego Dachau dotychczas sądzono, że księża: Narcyz Turchan, Michał Woźniak, Stefan Grelewski i Ludwik Roch Gietyngier zostali zamordowani przez niemieckich nazistów w komorze gazowej w zamku Hartheim koło Linzu, ogólnie znanego miejsca zagłady. Teraz stowarzyszenie uważa, że całkowicie wycieńczeni więźniowie w okresie od listopada 1941 do maja 1942 r. umarli już podczas transportu krótko po odjeździe lub zatruły ich spaliny samochodowe. Ich doczesne szczątki spalono w krematorium w Monachium i pochowano na monachijskim cmentarzu. Obecnie urny umieszczone są w podziemnych pomieszczeniach w lasku pamięci ofiar niemieckiego nacjonalizmu. – informuje KAI (zob.: https://www.gosc.pl/doc/5527839.W-Monachium-odkryto-miejsce-pochowku-polskich-blogoslawionych).

Obóz w Dachau koło Monachium był pierwszym niemieckim obozem koncentracyjnym dla izolowania politycznych przeciwników reżimu, duchownych i Żydów; został założony przez hitlerowców 22 marca 1933 r. w opuszczonej fabryce amunicji na obrzeżach miasta.

Dachau pełnił funkcję głównego obozu dla duchownych z Kościołów chrześcijańskich (katolickich, protestanckich i prawosławnych). Według szacunków Kościoła katolickiego do Dachau zostało zesłanych około 3 tys. (w tym 1807 z Polski) zakonników, diakonów, księży i biskupów katolickich. Niemcy zamordowali ogółem 1034 duchownych, w tym 866 Polaków, z czego 747 kapłanów diecezjalnych, 110 zakonników i 9 duchownych innych wyznań.


Ks. Stefan Grelewski urodził się 3 lipca 1898 r. w Dwikozach (diec. sandomierska). W 1916 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Sandomierzu. W 1919 r. jako kleryk został posłany na Katolicki Uniwersytet Lubelski. W latach 1920-1921 działał na Śląsku w związku z plebiscytem. 12 października 1921 r. w katedrze sandomierskiej przyjął święcenia kapłańskie.

W latach 1922-1924 studiował w Strassburgu otrzymując stopień doktora prawa kanonicznego. W czasie studiów wyjeżdżał do Francji z pomocą duszpasterską dla pracujących tam Polaków. W latach 1925-1928 był generalnym sekretarzem Związku Robotników Chrześcijańskich w Radomiu. Założył dwutygodnik Związku „Hasło” (1927-1931). Organizował pracę Związku na terenie diecezji sandomierskiej, w tym również w Ostrowcu. Troszczył się o bezrobotnych.

W latach 1928-1939 był prefektem szkół radomskich. Działał w „Caritas”, pisywał do pism katolickich. W 1929 i 1930 r. wydał dwa tomy „Rocznika Diecezji Sandomierskiej”. Założył i redagował pismo „Prawda Katolicka (1930-1935). Był prezesem Związku Inteligencji Polskiej w Radomiu. Był współorganizatorem I Kongresu Eucharystycznego Diecezji Sandomierskiej, który odbył się w 1932 r.

Pisał książki o wyznaniach religijnych na terenie Polski. Tłumaczył z języka niemieckiego książki religijne. W czasie II wojny światowej działał w tajnym nauczaniu. W 1940 r. został rektorem kościoła pw. Św. Trójcy w Radomiu.

Po drugim aresztowaniu 24 stycznia 1941 r. torturowany w siedzibie Gestapo w Radomiu, przewieziony do tymczasowego obozu w Skarżysku-Kamiennej, potem do Oświęcimia i do Dachau. Bardzo gorliwy, pracowity kapłan.

Beatyfikowany w gronie 108 męczenników przez Jana Pawła II dnia 13 czerwca 1999 roku.