Dzień ślubu otwiera przed młodymi małżonkami drzwi do wspólnego życia małżeńskiego i rodzinnego. Pierwsze lata życia małżeńskiego stanowią szczególny czas wzajemnego poznawania siebie, odkrywania drugiej osoby oraz docierania się na wszystkich możliwych płaszczyznach: fizycznej, psychicznej oraz duchowej. Pierwsze lata życia małżeńskiego są również czasem ukazującym, na ile młodzi ludzie przygotowali się do sakramentu małżeństwa, do podjęcia roli męża i ojca, żony i matki. Czas ten często jest efektem wcześniejszego podejścia do odbytych nauk przedmałżeńskich, czy spotkań w poradni życia rodzinnego oraz uczestnictwa w nich.
Radość bycia we dwoje – poznawanie się dzień po dniu
Początek tworzenia nowej rodziny z jednej strony jest fascynujący, tajemniczy, pełen planów na przyszłość i nadziei, z drugiej zaś ukazuje pewne trudności, ponieważ wymaga od dwóch różnych osób, płci, charakterów, które wchodzą w ten związek małżeński, stworzenia nowej rzeczywistości – nowego domu rodzinnego. Małżonkowie wchodzą w życie małżeńskie z bagażem własnych doświadczeń, czasem również problemów jeszcze z okresu dzieciństwa. Doświadczenia te wielokrotnie skrajnie różnią się od siebie, co wymaga od nich podjęcia starań dla umacniania ich wzajemnych więzi.
Poznawanie siebie w małżeństwie wiąże się z akceptacją ukochanej osoby, zrozumieniem jej wad i zalet, a także umiejętnością uczenia się prowadzenia dialogu w codziennym życiu. Każdy kolejny dzień otwiera przed małżonkami szansę głębszego zrozumienia oraz podjęcia wybranej drogi powołania małżeńskiego. Małżonkowie zaczynają dostrzegać, że ukochana osoba nie ma jedynie zalet, ale także wady, z którym trzeba nauczyć się żyć.
Zadania pierwszego etapu małżeństwa
Pierwsze lata życia małżeńskiego zazwyczaj jawią się jako sielanka. Mąż i żona, świeżo upieczeni małżonkowie tylko oni dwoje, jeszcze bez dzieci. Bóg daje ten czas po to, aby można było iść we dwoje na randkę, do kina, podzielić obowiązki w domu, rozmawiać o wielu kwestiach dotyczących przyszłego życia założonej rodziny czy podjęcia ważnych decyzji dotyczących pracy zawodowej lub zakupu mieszkania i poznawać się każdego dnia wciąż na nowo.
Dwoje kochających się ludzi wybierających wspólną drogę życia spotyka się niekiedy z bardzo prozaicznymi trudnościami, np. słynne spuszczanie deski klozetowej jak i tymi bardziej złożonymi np. dotyczącymi przekonań religijnych, czy przekonań dotyczących roli kobiety i mężczyzny w życiu rodziny.
Psychologia rodziny zauważa, że najtrudniej uporać się z dziedzictwem własnych rodzin, które nie jest w pełni uświadomione. Mąż może np. reagować niezrozumiałą dla żony złością w chwilach jej milczenia w reakcji na drobne spory albo sytuację, gdy ona po prostu nie ma ochoty na rozmowę. Małżonek może nie kojarzyć swojego gniewu z sytuacjami, gdy w dzieciństwie matka karała go milczeniem za drobne nawet przewinienia. To co dla jego żony jest naturalną reakcją dla jej męża staje się niesprawiedliwą karą.
Ważnym elementem tej fazy życia rodziny jest również ustalenie relacji z rodzinami pochodzenia, a więc z rodzicami i teściami, czy dalszą rodziną. Nawet jeśli małżonkowie mają wspólny pogląd na tę sprawę – rodziny pochodzenia nie zawsze akceptują ich decyzje. Dużo zależy od stopnia odseparowania małżonków od własnych rodzin, czyli umiejętności odcięcia tzw. przysłowiowej pępowiny. Zdarza się, że po początkowym tzw. miodowym miesiącu następuje silnie konfliktowy czas między dwojgiem ludzi. Gdyby nie łącząca małżonków miłość i energia ich relacji, sprostanie ogromowi tych zadań byłoby bardzo trudne.
Otwieranie się na nowe życie – perspektywa bycia rodzicem
Pierwsze lata życia małżeńskiego to także czas, w którym na świat zaczynają przychodzić dzieci, zaczyna powstawać rodzina. Niezwykle ważne w tym okresie jest otwarcie małżonków na życie oraz zrozumienie daru życia, jakim obdarza ich Pan Bóg w postaci maleńkiego dziecka. Kwestia uregulowania sfery seksualnej w małżeństwie jest również ważnym zadaniem na tym etapie. Poznanie własnej płodności oraz przyjęcie stylu życia zgodnego z naturą cyklu kobiety, poprzez wykluczenie i odrzucenie wszelkich środków antykoncepcyjnych jest szansą na budowanie trwałej więzi małżeńskiej oraz rodzicielskiej.
Pierwsza rocznica ślubu
Niezwykłym momentem w życiu każdej pary małżeńskiej jest dzień pierwszej rocznicy ślubu. Warto zaplanować go już dużo wcześniej, aby móc wzajemnie dziękować Bogu za wspólny rok życia małżeńskiego, a potem wybrać się we dwoje na małżeńską kolację, spacer w miejsce pierwszego spotkania, czy oglądając zdjęcia, powrócić pamięcią do chwili składania przysięgi małżeńskiej.
Jeżeli w małżeństwie są już dzieci, warto poprosić, aby tego dnia zaopiekowali się nimi dziadkowie czy ciocie. Ten czas dobrze jest zarezerwować tylko dla siebie i dla wzrastania małżeńskiej miłości. Jedynie wzajemna miłość rodziców zapewnia szczęśliwe dzieciństwo dzieciom oraz jest gwarantem ogólnie rozumianego szczęścia rodzinnego.
Znaki ostrzegawcze kryzysu małżeńskiego
Pierwsze lata małżeństwa czasami zwiastują nadejście kryzysów małżeńskich. Nim nastąpi kryzys, małżonkowie mogą obserwować lub zauważać pewne jego objawy lub symptomy, aby wcześniej, jeśli tylko jest to możliwe, zapobiegać pojawiającym się trudnościom. Jednocześnie warto podkreślić, że pojawienie się kryzysu w życiu małżeńskim i rodzinnym jest szansą dla rozwoju tego małżeństwa, tzw. wejścia na wyższy poziom, pod warunkiem, że małżonkowie potrafią dojrzale przejść przez trudny okres życia małżeńskiego i wyciągnąć z niego potrzebne wnioski na dalsze lata wspólnego życia.
Wśród symptomów wskazujących na nadchodzący kryzys małżeński można wymienić:
- zaprzestanie codziennej modlitwy osobistej, małżeńskiej oraz rodzinnej – tłumaczenie tej kwestii różnymi okolicznościami czy niemożnościami typu: zbyt dużo pracy, zmęczenie, wstyd itp. sprawia, że dwoje kochających się ludzi zaczyna się od siebie oddalać na płaszczyźnie duchowej. Praktyka codziennego życia pokazuje, że brak relacji z Bogiem jest głównym źródłem braku dobrej relacji z drugim człowiekiem. Małżeństwa takie częściej narażone są na konflikty i kryzysy, z którymi o wiele trudniej im sobie poradzić, gdyż nie mają odniesienia do Boga;
- zdjęcie obrączki – przez jednego lub dwoje małżonków lub zakładanie jej tylko przy okazji, od czasu do czasu. Obrączka, która stanowi widzialny symbol miłości małżonków oraz jest potwierdzeniem złożonej przez nich przysięgi, stanowi nieodłączny element ślubnej tradycji. Obrączki nie są tylko biżuterią, są też znakiem, który codziennie przypomina małżonkom o przysiędze małżeńskiej, o zamkniętym kręgu, do którego nikt inny nie ma dostępu, o zawiązanym węźle małżeńskim. Noszenie obrączek symbolizuje, że związek jest mocny i trwały i pomimo wszelkich przeciwności, małżonkowie zawsze będą stanowić jedność. Są także znakiem dla innych osób, że ta kobieta, czy ten mężczyzna jest już zajęty, a ich codzienne noszenie oddala perspektywę zdrady lub odejścia z inną osobą. Obrączki to widzialny dowód małżeństwa i miłości małżeńskiej. Świadczą także o wierności i są znakiem dla innych ludzi, że dana osoba pozostaje w związku małżeńskim. Przypominają, o ślubie miłości, wierności i uczciwości małżeńskiej;
- ciche dni – brak rozmowy i dobrej komunikacji, która nie rani drugiej osoby. Zaprzestanie rozmowy, obrażanie się na siebie, czy chęć ukarania współmałżonka własnym milczeniem lub ignorancją go są wyrazem braku miłości i dojrzałości do małżeństwa. Odróżnić należy natomiast kwestię przemilczenia pewnych zdarzeń lub chwilowego wytchnienia od rozmowy, aby na nowo ze spokojem móc podjąć nurtujący temat. Codzienny dialog małżeński jest konieczny dla trwałości małżeństwa. Brak rozmowy oddala małżonków od siebie i prowadzi do tego, że mieszkając pod jednym dachem, mieszkają z dala od siebie;
- powierzanie spraw małżeńskich rodzicom – „bieganie” z każdą radą do mamy lub teściowej, powierzanie im wszelkich spraw małżeńskich oraz większe liczenie się ze zdaniem rodziców, niże ze zdaniem współmałżonka. Znaczenie większą trudnością jest jeszcze to, gdy młodzi małżonkowie zwierzają się z ważnych spraw rodzicom, pomijając przy tym swojego współmałżonka. Najgorszym zaś wydaje się być to, że mówią negatywnie o swoim mężu, swojej żonie, wytykając błędy współmałżonka w obecności rodziców. Takie zachowania z całą pewnością nie sprzyjają budowaniu więzi małżeńskiej, ale stanowią zagrożenie dla dojrzewania miłości;
- spędzanie czasu z kolegami i koleżankami – częstsze niż z własnym współmałżonkiem, co jest również pewno rodzaju nawykiem z lat kawalerskich lub panieńskich. Warto zatem przypomnieć sobie, że przysięga małżeńska stawia małżonka na pierwszym miejscu zaraz po Panu Bogu;
- rozłąka małżeńska – gdy zaraz po ślubie jedno z nich wyjeżdża na dłuższy czas za granicę w celach zarobkowych, aby np. móc wybudować wymarzony dom, zmienić samochód, pojechać na wakacje czy wykształcić dzieci. Sytuacja ta znacznie osłabia więź małżeńską, gdyż nie- zaspokajana jest potrzeba bliskości małżeńskiej, co jednocześnie zwiększa ryzyko zdrady małżeńskiej.
*
Każdy etap życia małżeńskiego i rodzinnego niesie ze sobą zarówno trudności i radości. Warto jednak pamiętać, że to, jak wyglądają relacje małżeńskie, w jaki sposób przeżywane jest małżeństwo, w pierwszej kolejności zależy od samych małżonków oraz ich pragnienia codziennego budowania miłości i zabiegania o siebie nawzajem.