1.  Boże słowo, które dzisiaj rozważamy, wprowadza nas w tajemnicę obdarowywania człowieka przez Pana Boga. Takiego daru doświadczył Lud Boży Starego Testamentu, do którego mówił Bóg: „Wyście widzieli, co uczyniłem Egiptowi, jak niosłem was na skrzydłach orlich i przywiodłem was do Mnie” (Wj 19,4). Szczególnym darem dla człowieka jest Jezus Chrystus. Mówi o tym Św. Paweł w II Czytaniu dzisiejszej liturgii: „Bóg zaś okazuje nam swoją miłość właśnie przez to, że Chrystus umarł za nas, gdyśmy byli jeszcze grzesznikami” (Rz 5,8). Chrystus pragnie, aby w Jego misji uczestniczył także człowiek. To do każdego z nas mówi dziś w Ewangelii Zbawiciel: „Idźcie i głoście: „Bliskie już jest królestwo niebieskie” (Mt 10,7). Zadanie to spełniamy realizując nasze życiowe powołanie kapłańskie, zakonne, misyjne, a także powołanie do małżeństwa i życia w rodzinie.

2. Św. Jan Paweł II, już na początku swego pontyfikatu, uczył nas: „Wiemy, że rodzina jest pierwszą i podstawową ludzką wspólnotą. Jest środowiskiem życia i środowiskiem miłości. Życie całych społeczeństw, narodów, państw, Kościoła, zależy od tego, czy rodzina jest pośród nich prawdziwym środowiskiem życia i środowiskiem miłości” (Jasna Góra, 5 czerwca 1979 roku, Apel Jasnogórski).

Rodzina chrześcijańska powstaje na fundamencie, którym jest Sakrament Małżeństwa. Kościół Katolicki głosi ważną prawdę: Jezus Chrystus podniósł do rangi Sakramentu wzajemny wybór małżonków, którzy wobec Kościoła wyrażają taką wolę (KPK, 1055, par.1; KKK, 1601).

Sakrament jest widzialnym znakiem niewidzialnej łaski Bożej. Każdy Sakrament sprowadza do serca łaski wysłużone nam przez Chrystusa Odkupiciela. Ten Sakrament jest wyjątkowy ze względu na swoją formę, gdyż, jak uczy Katechizm Kościoła Katolickiego, to sami małżonkowie „udzielają sobie nawzajem sakramentu małżeństwa, wypowiadając wobec Kościoła swoją zgodę” (KKK, 1623).

3. Rota przysięgi małżeńskiej: „Ja … biorę Ciebie za męża – żonę – i ślubuję Ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz to, że Cię nie opuszczę aż do śmierci” – ma wymiar naturalnego zobowiązania wobec drugiej osoby. Można ją wówczas streścić w następujący sposób: „przyjmuję na siebie odpowiedzialność za ciebie i rodzinę, którą będziemy tworzyć”. Jest to także przysięga, czyli wezwanie Pana Boga na świadka prawdziwości wypowiadanych słów: „Tak mi dopomóż Panie Boże Wszechmogący w Trójcy Jedyny i Wszyscy Święci”.

W naszej kulturze często zastępujemy wyrażenie „sakrament małżeństwa” słowem „ślub”. Ślub jest aktem religijnym. Jest formą wyznania wiary i uznania świętości Pana Boga. Ślub to decyzja wykonania czegoś dobrego złożona samemu Panu Bogu. Katechizm Kościoła Katolickiego uczy nas: „Ślub jest świadomą i dobrowolną obietnicą uczynioną Bogu, mającą za przedmiot dobro możliwe i lepsze, które należy wypełnić z pobudek cnoty religijności” (KPK, 1191, par.1; KKK, 2102). A zatem podczas zawierania Sakramentu Małżeństwa małżonkowie wspólnie składają zobowiązanie wobec Pana Boga. Składają ślub.

4. Panu Bogu dziękujemy za wszystkie wspaniałe rodziny i małżeństwa. Dziękujemy także wszystkim, którzy, mimo trudności, żyją Sakramentem Małżeństwa, złożonym ślubem i wzajemnym zobowiązaniem. Jest to niezwykle ważne wyznanie wiary. Takie wyznanie wiary składali rodzice Św. Teresy od Dzieciątka Jezus, o których, podczas kanonizacji, mówił Ojciec Święty Franciszek: „święci małżonkowie Ludwik Martin i Maria Zelia z domu Guérin świadczyli posługę chrześcijańską w rodzinie chrześcijańskiej, budując dzień po dniu środowisko pełne wiary i miłości. W tym klimacie zrodziły się powołania ich córek, w tym św. Teresy od Dzieciątka Jezus”.

Z niepokojem jednak patrzymy na szybko rozpadające się związki małżeńskie oraz na istniejące związki niesakramentalne. Wszyscy widzimy potrzebę pogłębienia wiary narzeczonych, aby zgodnie z Ewangelią Jezusa Chrystusa kształtowali swoje życie osobiste i rodzinne. Wymaga to pogłębienia formacji chrześcijańskiej narzeczonych.

5. Święty Jan Paweł II, mówiąc o znaczeniu rodziny, podkreślał potrzebę solidnego przygotowania narzeczonych do Sakramentu Małżeństwa. W bardzo ważnej adhortacji o rodzinie napisał: „Bardziej niż kiedykolwiek, w naszych czasach konieczne jest przygotowanie młodych do małżeństwa i życia rodzinnego. (…) Przygotowanie do małżeństwa należy pojmować i urzeczywistniać jako proces stopniowy i ciągły. Składa się ono z trzech podstawowych etapów, którymi są: przygotowanie dalsze, bliższe i bezpośrednie” (Familiaris Consortio, 66).

Także Ojciec Święty Franciszek wiele troski poświęca małżeństwu i rodzinie: „Zachęcam wspólnoty chrześcijańskie, by uznały, że towarzyszenie narzeczonym na drodze ich miłości jest dobrem dla nich samych. (…) Istnieje wiele uprawnionych sposobów organizowania bezpośredniego przygotowania do małżeństwa, a każdy Kościół lokalny rozezna, który z nich jest najlepszy, zapewniając odpowiednią formację” (Amoris Laetitia, 207).

6. Konferencja Episkopatu Polski, kierując się troską o dobre przygotowanie narzeczonych do Sakramentu Małżeństwa, podjęła następującą decyzję: „Niezależnie od katechizacji w szkole, należy w każdej parafii – jako program optymalny – prowadzić dla tej młodzieży roczną katechizację, przedmałżeńską” (Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin, 25). „Jeśli z poważnych racji, nie było możliwe powyższe przygotowanie (…) należy podjąć skróconą katechizację przedmałżeńską, w formie przynajmniej 10 spotkań” (Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin, 26). Ponadto: „W ramach przygotowania do małżeństwa, należy przeprowadzić co najmniej trzy spotkania z narzeczonymi w Parafialnej Poradni Rodzinnej” (Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin, 31). Ustalenia te są normą obowiązującą we wszystkich diecezjach.

7. Drodzy Rodzice! Kierując się troską o przyszłość Waszych dzieci rozmawiajmy często na tematy związane z wyznawaną wiarą. Bądźmy przykładem życia sakramentalnego i modlitwy. Wprowadzajmy dzieci w obowiązki rodzinne. Uczmy ducha ofiary, kultury i odpowiedzialności za słowo, zadanie i drugiego człowieka.

8. Zachęcamy Was, Droga Młodzieży, do poważnego spojrzenia na Waszą przyszłość w duchu wiary. Zachęcamy do pracy nad swoim charakterem i kształtowania w sobie dojrzałej osobowości. Zachęcamy do dobrego wykorzystania katechezy, aby pogłębiła się Wasza wiara i wiedza religijna. Zapamiętajmy piękne drogowskazy Przyjaciela Młodzieży, którym był Św. Jan Paweł II: „«Duch świata» oferuje rozmaite złudzenia, liczne namiastki szczęścia. Bez wątpienia nie istnieją gęstsze mroki niż te, które przenikają do dusz ludzi młodych, gdy fałszywi prorocy gaszą w nich światło wiary, nadziei i miłości. Największa iluzja, źródło najpoważniejszego nieszczęścia, to złudzenie, że znajdzie się życie obywając się bez Boga, że osiągnie się wolność, wykluczając prawdy moralne i osobistą odpowiedzialność” (Toronto, 28 lipca 2002, Homilia). „Chrystus patrzy na Was z miłością. (…) Jedynie Chrystus — poznany, kontemplowany i umiłowany — jest wiernym przyjacielem, który nigdy nas nie zawodzi, który towarzyszy nam w drodze i którego słowa rozpalają nasze serca” (Toronto, 27 lipca 2002, Modlitewne Czuwanie).

Zachęcamy Was, Droga Młodzieży, szczególnie do dobrego uczestnictwa w katechezie poświęconej chrześcijańskiej interpretacji rodziny i małżeństwa. Katecheza ta pomoże Wam w odkrywaniu znaczenia Sakramentu Małżeństwa oraz ścisłego związku prawdziwej miłości z odpowiedzialnością za drugą osobę.

9. Drodzy Narzeczeni! My, duszpasterze, pragniemy zapewnić Was o wielkim zatroskaniu o przyszłość Waszych małżeństw.  Prosimy Was o to, aby wśród wielu spraw związanych z troską o gości, z zabieganiem o salę i kształt uroczystości weselnych – nie zabrakło miejsca dla Chrystusa, modlitwy i motywacji wynikającej z wiary. W momencie zawierania Sakramentu Małżeństwa złożycie przysięgę i ślub Jezusowi Chrystusowi. Wypowiadając słowa: „Ja … biorę Ciebie za męża – żonę – i ślubuję Ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz to, że Cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż Panie Boże Wszechmogący w Trójcy Jedyny i Wszyscy Święci” – publicznie przyjmiecie na siebie odpowiedzialność za współmałżonka, nową rodzinę i dzieci. Zachęcamy Was, Drodzy Narzeczeni, do podjęcia solidnego przygotowania do Sakramentu Małżeństwa.

10. Zapraszamy na spotkania dla narzeczonych. Od września podejmujemy pogłębioną formę przygotowania narzeczonych do Sakramentu Małżeństwa. Program przygotowania, który nosi tytuł Droga do szczęśliwego małżeństwa obejmuje 10 spotkań z narzeczonymi. W ramach tych spotkań jest zaplanowana przede wszystkim wspólna modlitwa o pogłębienie wiary, modlitwa narzeczonych za siebie nawzajem, modlitwa o dobrego męża i dobrą żonę. Pogłębiona katecheza o sakramentach, rodzinie chrześcijańskiej, etyce małżeńskiej oraz o Sakramencie Małżeństwa pomoże w bardziej świadomym i owocnym zawarciu tego Sakramentu. Spotkanie z doświadczonymi małżeństwami, z lekarzem i psychologiem pomoże w kształtowaniu dojrzałej relacji międzyosobowej i wzajemnej odpowiedzialności. Cykl spotkań zakończy się dniem skupienia w najbliższym Sanktuarium Matki Bożej.

Drodzy Narzeczeni! Prosimy Was, nie mówmy, że na to nie ma czasu. Człowiek wierzący nie może powiedzieć: „Nie mam czasu dla Chrystusa”. Bardzo ważna jest także Wasza przyszłość oraz przyszłość Waszego małżeństwa i rodziny, którą założycie. To naprawdę chodzi o Wasze dobro.

11. Drodzy Bracia i Siostry! Bardzo proszę wszystkich o modlitwę w intencji przygotowujących się do Sakramentu Małżeństwa, aby narzeczeni odważnie wyznali swoją wiarę, poważnie przygotowali się do życiowej decyzji, założyli prawdziwe, katolickie rodziny i wspólnie osiągnęli zbawienie wieczne.

Często słyszymy określenie: „rodzina – kościołem domowym”. Wyrażenie to nawiązuje do słynnego kazania Św. Jana Chryzostoma, który zachęcał: „Wróciwszy do domu przygotowujemy dwa stoły: stół pokarmu dla ciała i stół Pisma świętego. Mąż powtarza to, co zostało powiedziane na świętym zgromadzeniu, żona się kształci, dzieci słuchają. Każde z was niech czyni z domu Kościół”.

Na trud budowania „Kościoła Domowego” w każdej rodzinie – z serca błogosławię.

+ Henryk Tomasik
Biskup Radomski