Używanie w liturgii elementów naturalnych ma swoje początki w kulcie Starego Testamentu i religiach pogańskich. Z liturgii synagogalnej zaczerpnęli Chrześcijanie zwyczaj używania ognia i światła. Oprócz bardzo praktycznego znaczenia dla oświetlenia sali, w której sprawowano Eucharystię, nadano światłu znaczenie symboliczne. Światło w liturgii jest symbolem radości i znakiem świętej obecności Boga, a także zaproszeniem do modlitwy.
Bóg jest światłością (1J 1,5), Chrystus jest „światłością ze światłości” jak wyznajemy w Credo i „światłem na oświecenie pogan” (Łk 2,32).
W etykiecie dworskiej niesione światło stanowiło rodzaj honorowej eskorty. Liturgia przejęła ten zwyczaj używając świec i pochodni w procesjach z udziałem papieża i biskupa, a potem w uroczystych celebracjach w procesji wejścia, wobec Najświętszego Sakramentu i księgi Ewangeliarza.
Z ważniejszych momentów, w których używamy światła w liturgii należy wymienić:
- obrzęd poświęcenia ognia i procesja z Paschałem w Wigilię Paschalną,
- zapalanie świecy od Paschału w liturgii sakramentu chrztu – symbol otrzymania od Chrystusa łaski wiary i usynowienia,
- zapalanie Paschału w liturgii pogrzebowej – symbol Chrystusa Zmartwychwstałego – zwycięzcy śmierci,
- błogosławienie świec w święto Ofiarowania Pańskiego,
- lampka wieczna przy tabernakulum – znak obecności Chrystusa w Najświętszym Sakramencie.
W uroczystych celebracjach używa się w liturgii także kadzidła. Zostało ono wprowadzone do liturgii dosyć późno ze względu na powszechne używanie go w rytach pogańskich, od których chrześcijanie się odcinali. Okadzenie wyraża cześć i modlitwę. Jest znakiem okazywanej czci religijnej wobec osób i rzeczy. Kadzidło jest symbolem modlitwy unoszącej się do Boga i Jego świętej obecności w słupie obłoku.
W liturgii stosuje się okadzenie wobec:
- Najświętszego Sakramentu w czasie wystawienia i procesji,
- osób – celebransa i koncelebransów Mszy świętej, a także zgromadzonego ludu,
- przedmiotów – ołtarza, Paschału, darów ofiarnych chleba i wina.
W uroczystość Objawienia Pańskiego w tradycji polskiej błogosławi się kadzidło w nawiązaniu do darów złożonych Chrystusowi przez Mędrców ze Wschodu i upatruje się w nim symbol męki Chrystusowej.
