Historia Diecezji Radomskiej

8282

W diecezji rozwijają się ruchy i stowarzyszenia. Pierwszy biskup radomski erygował 24 listopada 1995 r. Akcję Katolicką Diecezji Radomskiej. Poza nią istnieją między innymi: Ruch Światło-Życie, także gałąź rodzinna – Domowy Kościół, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”, różne grupy harcerzy, Ruch Rodzin Nazaretańskich, Droga Neokatechumenalna, Odnowa w Duchu Świętym, Legion Maryi i inne. Aktywnie działa w diecezji Dzieło Biblijne im. Jana Pawła II. Jego struktury diecezjalne ustanowił 29 marca 2006 r. bp Zygmunt Zimowski. Wśród wielu form swej działalności Dzieło Biblijne począwszy od 2010 r. organizuje Warsztaty Biblijne. W kilkunastu miejscach diecezji działają także rady Rycerzy Kolumba. Nadmienić należy, że Koła Żywego Różańca w diecezji liczą około 60 tys. osób. W 2007 r. powstała Wspólnota Modlitwy i Ewangelizacji św. Dobrego Łotra. W wigilię Zesłania Ducha Świętego w 2014 r. bp Henryk Tomasik podpisał dekret erygujący Szkołę Nowej Ewangelizacji św. Dobrego Łotra. Od 2002 raz w miesiącu członkowie grupy modlitewnej „Radość i Nadzieja”, która powstała z inicjatywy Iwony i Zbigniewa Bielów oraz nieżyjącej już Marii Sowińskiej, spotykają się na Mszy świętej, by wspólnie modlić się za Radom, za diecezję oraz za sprawujących w mieście i diecezji władzę duchową i świecką. W 25. rocznicę powstania diecezji radomskiej zainaugurowano w niej wielką modlitwę adoracyjno-wynagradzającą „Jerycho Różańcowe”.

W minionym dwudziestopięcioleciu w diecezji odbyły się dwa Kongresy Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich: pierwszy miał miejsce 7 maja 2005 r., a kolejny w dniach 12-20 kwietnia 2008 r. W diecezji działają także Kluby Inteligencji Katolickiej. Cenną inicjatywą są również organizowane corocznie od 2008 r. Tygodnie Społeczne w Radomiu. Popularnością również cieszą się organizowane od kilku lat Marsze dla Życia i Rodziny. Ważne miejsce w duszpasterskiej trosce Kościoła radomskiego zajmuje młodzież. Działające w Radomiu Duszpasterstwo Akademickie powstało jeszcze w 1966 r. Natomiast od samego początku istnienia diecezji odbywały się Diecezjalne Dni Młodych. Pierwszy, zorganizowany z inicjatywy bp. Edwarda Materskiego 11 kwietnia 1992 r. w Radomiu, animował Ruch Światło-Życie. Jego hasłem były słowa Jana Pawła II do młodych: „Czeka was droga”. Pierwsza część spotkania odbyła się w kościele pw. Matki Bożej Miłosierdzia, skąd z niesionym Ewangeliarzem uczestniczy przeszli pod katedrę, gdzie uczestniczyli w konsekracji biskupiej bp. Stefana Siczka. Bp Jan Chrapek w Roku Jubileuszowym zainicjował w diecezji słynne „Apele Młodych”, które gromadziły w katedrze kilka tysięcy osób. Począwszy od 16 kwietnia 2004 r., z inicjatywy czterech duszpasterzy rozpoczęto comiesięczne spotkania dla młodzieży nazwane „Kuźnią”. Ta forma spotkań młodzieży znalazła odbicie także poza Radomiem, na przykład „Kuźnia” odbywała się w parafii pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Końskich. Z kolei w dekanacie drzewickim organizowano spotkania dla młodzieży z cyklu „Przystań wiary”, a w skarżyskiej Ostrej Bramie spotkania młodych nazwano „Kaną”. Bp Henryk Tomasik zdecydował o powrocie do idei diecezjalnych „Apeli Młodych”, które począwszy od stycznia 2010 r., odbywają się kilka razy w roku. W diecezjalnej pielgrzymce maturzystów na Jasną Górę co roku uczestniczy kilka tysięcy młodzieży. Począwszy od 2013 r., każdego roku wiosną organizowany jest w diecezji Dzień Bierzmowanych. Młodzież gromadzi się wówczas w sanktuariach maryjnych diecezji. W Radomiu, z inicjatywy Zbigniewa Gumińskiego, narodziła się w 1999 r. idea utworzenia Rodziny Szkół im. Jana Pawła II, która objęła swym zasięgiem całą Polskę. Stałą tradycją stała się coroczna Droga Krzyżowa ulicami Radomia w Niedzielę Palmową, jak też ulicami wielu miast i parafii w Wielkim Poście. Dużym zainteresowaniem cieszy się również Ekstremalna Droga Krzyżowa.

W ramach przygotowań do Światowych Dni Młodzieży w Krakowie 22 października 2014 r. biskup radomski ustanowił 16 Centrów Światowych Dni Młodzieży w diecezji radomskiej. Po zakończeniu peregrynacji symboli Światowych Dni Młodzieży – dzięki staraniu bp. H. Tomasika – pozostały w diecezji wierne kopie tych symboli. W czasie tak zwanych „Dni w diecezjach” (20-25 lipca 2016 r.), poprzedzających wydarzenia centralne Światowych Dni Młodzieży, gościnę w diecezji radomskiej znalazło około 1400 pielgrzymów z 19 krajów. Wśród nich był kard. Wilfrid Fox Napier OFM z Republiki Południowej Afryki. Tamto doświadczenie żywej i radosnej wiary ludzi młodych w czasie „Dni w diecezjach” zapadło w pamięć nie tylko gościom, ale i mieszkańcom parafii, które ich przyjmowały. W czasie Apelu Młodych na Placu Jagiellońskim w Radomiu zgromadziło się prawie 10 tys. uczestników.

W 1999 r. utworzono w Radomiu, przy ul. Struga, Katolickie Centrum Młodzieży „Arka”. Na jego bazie trzy lata później powstało Stowarzyszenie Centrum Młodzieży „Arka” w Radomiu. W 2006 r. oddano do użytku drugą siedzibę „Arki” przy pl. Stare Miasto, a w 2014 r. trzecią – przy ul. Marii Gajl, na północno-wschodnich peryferiach miasta, na osiedlu mieszkań socjalnych. Placówki te, które tworzył i którymi kieruje ks. Andrzej Tuszyński, wpisały się bardzo mocno w życie kulturalne i edukacyjne Radomia.

Bp Henryk Tomasik podkreśla, że „jedną z najpiękniejszych wizytówek Radomia jest wolontariat”. Nie dziwi więc, że znajdujący się w centrum Radomia budynek, w którym mieszkały i posługiwały siostry św. Wincentego à Paulo biskup radomski przekazał na Międzynarodowe Centrum Wolontariatu, które otwarto 7 marca 2016 r.

W życiu diecezji bardzo aktywnie jest obecna Caritas Diecezji Radomskiej. Swą historią sięga jeszcze czasów diecezji sandomiersko-radomskiej, zwłaszcza pomocy świadczonej przed rokiem 1989. Warto przypomnieć, że od 26 października do 14 grudnia 1981 r. w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu trwał najdłuższy strajk w Polsce Ludowej. Nie wiązał się z celami ekonomicznymi, ale był walką o zasady funkcjonowania szkolnictwa wyższego. Protestujących odwiedzał bp Edward Materski, a codzienną Mszę świętą sprawował dla nich duszpasterz akademicki, ks. Jerzy Banaśkiewicz. Działalność charytatywna, przyjmująca różne formy, szczególnie świadczona była potrzebującym w okresie stanu wojennego i w kolejnych latach represji. W 1981 r. dyrektorem Oddziału Diecezjalnego Komisji Charytatywnej Episkopatu Polski bp Edward Materski mianował ks. Stanisława Makarewicza. Zaraz po ogłoszeniu stanu wojennego biskup sandomiersko-radomski interweniował w sprawach zatrzymanych, których także odwiedzał i osobiście przekazywał im paczki. Opieką otoczono także ich rodziny. W celu niesienia pomocy uwięzionym, ich rodzinom i innym potrzebującym bp Edward Materski utworzył Komitet Biskupi. W 1989 r. bp Edward Materski utworzył Caritas Diecezji Sandomiersko-Radomskiej.

Caritas Diecezji Radomskiej jest rówieśniczką samej diecezji, powstała również 25 marca 1992 r. Z diecezjalną Caritas związanych jest wiele dzieł, jak na przykład: powołana do istnienia w 1992 r. – i wznowiona w 2009 r. – Kościelna Rada Pomocy Bezrobotnym, istniejące od 1998 r. Dzieło im. ks. Bolesława Strzeleckiego czy działający od 2000 r. telefon zaufania pod nazwą „Linia Braterskich Serc”. Warto wspomnieć też Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, Katolicki Ośrodek Adopcyjny, Fundusz im. Biskupa Jana Chrapka, Wypożyczalnię Sprzętu Medycznego im. św. Brata Alberta Chmielowskiego w Radomiu, ale także w Starachowicach i Drzewicy, Radomski Bank Żywności, Dom Matki i Dziecka im. Jana Pawła II w Jasieńcu Iłżeckim, Świetlicę Akademia Młodych, Zespół Domowej Opieki Hospicyjnej im. św. Józefa, Schronisko dla Bezdomnych Kobiet oraz Noclegownię dla Kobiet i Mężczyzn, warsztaty terapii zajęciowej, jadłodajnie, działalność „pedagogów ulicy” i formę pomocy bezdomnym „Streetworking”, jak też świetlice środowiskowe. Innym jeszcze dziełem Caritas Diecezji Radomskiej jest funkcjonujące od 2009 r. w domu sióstr Matki Bożej Miłosierdzia w Radomiu „Okno Życia”. W wielu parafiach istnieją zespoły Caritas i szkolne koła Caritas, którym w diecezji radomskiej patronuje bł. ks. Bolesław Strzelecki. W marcu 2011 r. bp Henryk Tomasik poświęcił przygotowany przez Caritas Diecezji Radomskiej Dom dla Dzieci w Starachowicach. Od lat w Radomiu pomoc chorym i ich rodzinom niesie Hospicjum Królowej Apostołów. Inicjatywą sanktuarium w Skarżysku-Kamiennej jest działający od 2002 r. Dom Miłosierdzia. Działa w nim noclegownia, kuchnia i stołówka, które niosą pomoc biednym i bezdomnym. W 2003 r. bp Z. Zimowski ustanowił Fundację „Dać Sercom Nadzieję”. W Radomiu od 2007 r. działa również Specjalistyczna Poradnia Rodzinna „Domowe Ognisko” powstała z inicjatywy Ośrodka Duszpasterstwa Rodzin Diecezji Radomskiej. 21 października 2010 r. bp Henryk Tomasik poświęcił w sanktuarium w Kałkowie Zakład Medycyny Paliatywnej i Hospicyjnej, a 8 lutego 2011 r. poświęcił w Mariówce Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, który powstał na bazie istniejącego od 2005 r. Dzieła Pomocy Chorym „Promień”. Z kolei 25 września 2015 r. przy parafii pw. Miłosierdzia Bożego w Radomiu biskup radomski zainaugurował Ośrodek Trzeźwości Diecezji Radomskiej.