Historia Diecezji Radomskiej

8604

Diecezja radomska liczy obecnie 29 dekanatów. W roku 1992 podzielona była na 23 dekanaty, które wyliczała bulla Jana Pawła II: Drzewica, Iłża, Jedlińsk, Końskie, Kozienice, Lipsko (bez miejscowości Kępa Solecka i Kępa Gostecka), Opoczno, Pionki, Przedbórz, Przytyk, Radom-Południe, Radom-Północ, Radom-Wschód, Radom-Zachód, Radoszyce, Sienno, Skarżysko-Kamienna, Skrzynno, Starachowice-Południe, Starachowice-Północ, Szydłowiec, Zwoleń i Żarnów. Diecezja liczyła około miliona wiernych zamieszkujących wówczas 282 parafie. Pierwszy biskup radomski 21 stycznia 1995 r. dokonał reorganizacji sieci dekanalnej w diecezji. W jej wyniku powstało 28 dekanatów: czarnecki, czarnoleski, drzewicki, głowaczowski, iłżecki, jedliński, konecki, kozienicki, lipski, opoczyński, pionkowski, przedborski, przysuski, przytycki, radomski południowy, radomski północny, radomski wschodni, radomski zachodni, radoszycki, sienneński, skarżyski, starachowicki południowy, starachowicki północny, szydłowiecki, tomaszowski, wierzbicki, zwoleński i żarnowski. Zmieniono jednocześnie nazwę dekanatu skrzyneckiego na przysuski. Z kolei bp Jan Chrapek 20 kwietnia 2000 r. podzielił istniejące dotychczas cztery dekanaty radomskie i utworzył kolejny – centralny.

Po okresie rządów w diecezji sandomierskiej przez Sł. B. bp. Piotra Gołębiowskiego (1968–1980), po represjach, jakich doświadczał ze strony komunistycznego aparatu reżimu – także tych przejawiających się odmową pozwoleń na erygowanie nowych parafii, sytuacja ta zmieniała się za czasów jego następcy, bp. Edwarda Materskiego. W pierwszym okresie rządów biskupa sandomiersko-radomskiego, w latach 80. XX w., wznoszenie kościołów wciąż jeszcze wiązało się z wieloma represjami i trudnościami ze strony władz reżimowych. Przykładowo tylko warto wspomnieć, że wznosząc tymczasową świątynię w dzisiejszej parafii pw. św. Jana Pawła II w Radomiu – jak w wypadku wielu innych budowli kościelnych – nie uzyskano pozwolenia na budowę. Wierni w dniu 24 grudnia 1985 r. o godzinie czwartej nad ranem postawili na placu będącym własnością kościelną krzyż i przynieśli wykonane w domach elementy, które złożyli, tworząc w ten sposób kaplicę. Po odcięciu przez władze energii ustawili obok kaplicy traktor, który na zasadzie agregatu wytwarzał energię. Przykładów takiej determinacji duchownych i świeckich było bardzo dużo. Planując budowę dzisiejszego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Opocznie, proboszcz opoczyński, a wcześniej więzień obozów koncentracyjnych, ks. kan. Piotr Jaroszek, także napotykał trudności ze strony władz komunistycznych. Podczas jednej z rozmów miał uderzyć ręką w stół i zdecydowanie oświadczyć przedstawicielowi władz: „Przeżyłem ojca Bieruta, robociarza Gomułkę, przeżyłem rządy artysty Gierka i was przeżyję i kościół pobuduję!”.

Jeszcze przed 1992 r. bp E. Materski na terenie diecezji sandomierskiej i sandomiersko-radomskiej utworzył wiele parafii. Jego czas posługi biskupiej ks. Waldemar Gałązka nazywał „okresem najbardziej chyba intensywnego w historii tej ziemi rozwoju sieci parafialnej”. W momencie przejścia na emeryturę bp. Edwarda Materskiego liczba parafii wynosiła 299. Dwie kolejne parafie erygował bp Henryk Tomasik, tak więc dzisiaj w skład diecezji radomskiej wchodzi 301 parafii.

Pierwszy biskup radomski w latach 1996–1997 – tuż przed Wielkim Jubileuszem Chrześcijaństwa – przeprowadził I Synod Diecezjalny. Mniej więcej po dziesięciu latach bp Zygmunt Zimowski zwołał II Synod Diecezji Radomskiej pod hasłem „Czynić diecezję domem i szkołą komunii”. Uroczysta inauguracja odbyła się 8 listopada 2008 r. Po kilku miesiącach prace synodalne zostały przerwane w związku z nominacją bp. Zygmunta Zimowskiego na przewodniczącego watykańskiej dykasterii. 17 listopada 2011 r. bp Henryk Tomasik wznowił prace II Synodu Diecezji Radomskiej.

Zgodnie z prawem kanonicznym w diecezji istnieje Kolegium Konsultorów i Rada Kapłańska. Już 23 maja 1992 r. bp Edward Materski ustanowił pierwszą Radę Kapłańską, a w 1993 r. pierwszą Radę Duszpasterską. W początkach 2010 r. bp Henryk Tomasik powołał Diecezjalny Zespół Wdrażania Programów Pomocowych.

Pierwszy biskup radomski erygował wszystkie istniejące dziś w diecezji kapituły. Jeszcze 25 czerwca 1986 r. powstała Kapituła Konkatedralna przy kościele konkatedralnym w Radomiu (dzisiejsza Kapituła Katedralna). 17 maja 1992 r. powstała Kapituła przy Kaplicy Matki Bożej Ostrobramskiej w Skarżysku-Kamiennej. Rok później, 10 października 1993 r., powołano Kapitułę św. Mikołaja w Końskich, a 10 czerwca 1999 r. Kapitułę Kolegiacką św. Bartłomieja w Opocznie.