Historia Diecezji Radomskiej

8159

Uczelnie, środki społecznego przekazu i działalność kulturalna

Ważne miejsce w życiu diecezji zajmują uczelnie teologiczne kształcące przyszłych duchownych, świeckich teologów, jak też organistów. Już w dniu powstania diecezji radomskiej, pierwszy jej biskup erygował Wyższe Seminarium Duchowne diecezji radomskiej. Patronami seminarium ogłosił Najświętszą Maryję Pannę i św. Kazimierza. Inauguracja pierwszego roku akademickiego w nowych strukturach diecezji odbyła się 1 października 1992 r. Pierwszy rok studiów seminaryjnych rozpoczynało wówczas 25 alumnów.

Diecezja radomska od samego początku mogła cieszyć się nowym, obszernym budynkiem seminaryjnym. Został on zbudowany na gruncie zakupionym jeszcze w 1930 r. W związku z brakiem miejsca w gmachu seminaryjnym w Sandomierzu bp Edward Materski wkrótce po przyjściu do diecezji sandomierskiej rozpoczął starania o zgodę na budowę seminarium w Radomiu. Przez kilka lat władze komunistyczne konsekwentnie odmawiały pozwolenia. W 1982 r. ówczesny dyrektor Urzędu do Spraw Wyznań mówił do bp. Edwarda Materskiego: „Jeśli ksiądz biskup poprosi o budowę seminarium w Sandomierzu, będzie rozpatrzona pomyślnie. Jeśli w Radomiu – negatywnie”. Pozwolenie nadeszło dopiero 11 grudnia 1987 r. Niemal od razu przystąpiono do budowy. Już 14 września 1989 r. w oddanej do użytku części budynku zainaugurowano nowy rok akademicki. Seminarium w Radomiu poświęcił 4 czerwca 1991 r. Jan Paweł II. W roku 2003 wspólnota seminarium diecezji radomskiej udała się z pielgrzymką do Wiecznego Miasta, by złożyć rewizytę Ojcu Świętemu. Po raz drugi pielgrzymka radomskiego seminarium do Rzymu odbyła się w 2009 r. Bp Jan Chrapek utworzył w 1999 r. Towarzystwo Przyjaciół Wyższego Seminarium Duchownego w Radomiu. Tradycją stały się organizowane od wielu już lat w seminarium w ostatnich dniach grudnia kilkudniowe rekolekcje powołaniowe.

W diecezji na przestrzeni minionego ćwierćwiecza tworzono ośrodki, które służyły pogłębianiu wiedzy, podnoszeniu kwalifikacji i tworzeniu środowiska naukowego. Już w pół roku po ustanowieniu diecezji, 14 września 1992 r., biskup radomski powołał do istnienia Radomski Instytut Teologiczny. Wkrótce, mocą decyzji Senatu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, został on związany z Wydziałem Teologii tamtejszego Uniwersytetu. Nowo powołana instytucja dawała osobom konsekrowanym i świeckim możliwość ukończenia pięcioletnich magisterskich studiów teologicznych. W kontekście wejścia katechezy do szkół i konieczności posiadania wymaganego wykształcenia przez katechetów cieszyły się one dużą popularnością. W roku następnym, 1 lipca 1993 r., bp Edward Materski ustanowił Diecezjalne Kolegium Teologiczne. Z kolei dzięki zabiegom bp. Jana Chrapka Senat Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie 16 grudnia 1999 r. utworzył w Radomiu Wydział Teologiczny. Pełnomocnikiem rektora UKSW do spraw utworzenia Wydziału w Radomiu został mianowany ks. prof. Ignacy Bokwa. 30 czerwca 2000 r. pozytywną decyzję wydało Ministerstwo Edukacji Narodowej. Radomskie Wyższe Seminarium Duchowne, zachowując swą podmiotowość i samodzielność, stało się częścią Wydziału. Podobnie włączone zostało do niego także Kolegium Teologiczne. Wydział Teologiczny w Radomiu dawał możliwość odbycia sześcioletnich studiów magisterskich dla alumnów seminarium – kandydatów do kapłaństwa, pięcioletnich studiów magisterskich dla świeckich, pięcioletnich studiów magisterskich w systemie zaocznym, trzyletnich studiów zawodowych, jak też studiów podyplomowych. Począwszy od 1 września 2003 r., zamiejscowy Wydział Teologiczny w Radomiu, decyzją Senatu UKSW, został przekształcony w Instytut Teologiczny. W roku 2008 z inicjatywy bp. Zygmunta Zimowskiego powstało przy nim Centrum Myśli Benedykta XVI. Instytut Teologiczny UKSW istniał w Radomiu do 2013 r. W tym samym roku Wyższe Seminarium Duchowne w Radomiu zostało afiliowane do Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Od 1972 r. w Radomiu funkcjonowało Diecezjalne Studium Organistowskie. Bp Edward Materski na jego bazie utworzył 20 września 1992 r. pięcioletnie Diecezjalne Studium Organistowskie Diecezji Radomskiej.

Wyższe Seminarium Duchowne, Wydział Teologiczny, a następnie Instytut Teologiczny organizowały wiele sympozjów i konferencji. Niektóre z nich miały zasięg międzynarodowy. Gośćmi byli między innymi prefekci kongregacji i wysocy rangą urzędnicy watykańskich dykasterii.

Uczelnie diecezjalne tworzyły – i tworzą – środowiska naukowe. W lipcu 2007 r. utworzono radomski oddział Polskiego Towarzystwa Teologicznego. Owocem pracy radomskiego środowiska naukowego jest liczna grupa absolwentów, którzy uzyskali w nich wykształcenie. Oprócz tego w diecezji funkcjonują szkoły katolickie – prowadzone przez Zgromadzenie Sióstr Służek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej w Mariówce i przez Kongregację Oratorium św. Filipa Neri w Radomiu.

W dziele ewangelizacji realizowanym w dzisiejszym Kościele niezmiernie ważną rolę odgrywają środki społecznego przekazu. Diecezja radomska cieszy się szerokim wykorzystaniem zdobyczy techniki w służbie głoszenia Dobrej Nowiny. Urzędowym pismem diecezji jest kwartalnik „Kronika Diecezji Radomskiej”, który wychodzi od marca 1992 r. Co roku także ukazuje się diecezjalny „Kalendarz Liturgiczny”. W pierwszym roku istnienia diecezji, dzięki inicjatywie bp. Edwarda Materskiego, zaczęto wydawać dwutygodnik, a od 1994 r. tygodnik, zatytułowany „Ave. Pismo Diecezji Radomskiej”. Istniał on do 23 kwietnia 2006 r. Od tego dnia w diecezji ukazuje się diecezjalny dodatek do tygodnika „Gość Niedzielny”. Nawiązuje on do tradycji istniejącego dotychczas pisma i jest zatytułowany „Ave. Gość Radomski”. Mając na względzie tworzenie i konsolidację środowiska naukowego diecezji, bp Edward Materski w grudniu 1993 r. informował o planach wydawania „Studiów Diecezji Radomskiej”, które prezentują działalność naukową osób duchownych i świeckich pracujących w diecezji. Pierwszy tom ukazał się w 1998 r. W ramach Instytutu Teologicznego UKSW w Radomiu zapoczątkowana została seria wydawnicza zatytułowana „Radomska Biblioteka Teologiczna”. Ponadto w 2012 r. utworzono inną serię wydawniczą, którą jest „Theologia Radomiensis”. W 2014 r. została ona objęta patronatem naukowym przez Wydział Teologii KUL. Ogromną pomocą dla wszystkich katechizujących było „Forum Katechetów”, a następnie „Zeszyty Formacji Katechetów” i „Biuletyn Katechetyczny”. Swoje pisma mają ponadto: Duszpasterstwo Akademickie, które wydaje „Gazetę Akademicką” i Ruch Światło-Życie wydający „Czeka nas droga. Miesięcznik Ruchu Światło-Życie Diecezji Radomskiej”. Istnieje także kilka czasopism parafialnych. Na uwagę zasługuje również seria publikacji wydawanych przez Wydawnictwo Katedry Radomskiej, która w bardzo staranny sposób ilustruje dzieje Kościoła na ziemi radomskiej.

Diecezja radomska już od świąt Bożego Narodzenia w 1993 r. posiadała własną rozgłośnię radiową – Katolickie Radomskie Radio „Ave”, które było pierwszą rozgłośnią regionalną w Radomiu i działało przez dziesięć lat. W grudniu 2003 r. zostało ono włączone do ogólnopolskiej sieci rozgłośni radiowych Porozumienia Programowego Plus. Już w 1994 r. zorganizowano drukarnię diecezjalną, która za czasów bp. Jana Chrapka została przemianowana na Drukarnię Diecezjalno-Uniwersytecką im. bł. ks. Franciszka Rosłańca. 10 marca 2000 r. tenże biskup utworzył Wydawnictwo Diecezji Radomskiej. Diecezja posiada też stronę internetową o adresie: www.diecezja.radom.pl.

Wielką pomocą duszpasterską są materiały przygotowywane co roku na Adwent, Wielki Post, jak również na nabożeństwa majowe i październikowe. Od początku aż do swej śmierci nad redakcją całości czuwał bp Edward Materski, który za każdym razem dobierał sobie zespół autorów.